Albert Helman, een vergeten grote schrijver

In het rijtje grote Nederlandse schrijvers van de vorige eeuw, Reve, Hermans, Wolkers en Mulisch ontbreken er twee: Haasse en Helman. Hella S. Haasse is niet onbekend maar ondergewaardeerd, een vrouw nietwaar, daarover wellicht later. Het gaat mij om Albert Helman, een Surinamer.

Ik las zijn boek Aansluiting gemist, van deze alias van Lou Lichtveld, vele jaren voordat ik Barcelona bezocht, het landschap van deze geweldige roman. Misschien bleef ik ooit een tijd in Barcelona hangen juist vanwege de eerste zinnen van Aansluiting gemist: 

"Ware niet onze tijd te prozaïsch voor zoiets, men zou de stad kunnen vergelijken met een reusachtig dier dat aan de zeekant ligt uitgestrekt. Daar waar het zijn ene voorpoot hebzuchtig uitgestoken houdt, de grimmige nagels in de bodem geprest, is de grote pier die een paar kilometer ver in zee gaat, en de baai afsluit waarbinnen de haven ligt, de grootste van de Middellandse Zee naar het zeggen der Barcelonezen zelf. De kop is dan de berg die men, van zee uit komende, het eerst bemerkt; een rauwe naakte rots met ontzaglijke roodbruin-uitgebeten plekken, het schurftig hoofd van een ziek en wrokkend dier. Op de top van deze Montjuich staat een ontoegankelijk fort. Het ziet er uit als een van die kronen uit kasteelmuren die men ook op de spaanse wapens vindt; het is een kroon zonder juwelen, de kroon van een wreed en onbarmhartig wezen; want in dat fort, hoog boven de massa, worden de rebellen terechtgesteld. Ferrer werd er geëxecuteerd, en na hem vele anderen, tot op de huidige dag. De naam betekent ‘Jodenberg’, men weet niet meer waarom."

Albert Helman is de George Orwell van de Nederlandstalige literatuur, of, Eric Blair is de Lou Lichtveld van de Engelstalige.
Zijn oeuvre is bijzonder leesbaar, per zin de taal verluchtigend en indrukwekkend. Lees die boeken.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Albert_Helman